از دستمال توالت تا قهوه؛ فهرست کمبودهای جهانی در عصر کرونا
تاریخ انتشار: ۲۸ مهر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۴۴۷۰۵۸
به گزارش همشهری آنلاین به نقل از روزنامه همشهری، کسبوکارها و مردم در سراسر جهان با کمبود کالاهای زیادی مواجهند؛ در چین زغالسنگ کمیاب شده، آمریکاییها نمیتوانند هر اسباببازیای که دوست دارند بخرند و در لبنان کمبود سوخت عرصه را بر مردم سخت کرده است.
به گزارش بیبیسی، بلایی که کرونا بر سر اقتصاد دنیا آورده تا حدی در این موضوع مقصر است اما نمیتوان همه تقصیرها را به گردن کرونا و شرایطی که این همهگیری جهانی ایجاد کرده انداخت.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
چین؛ زغال سنگ و کاغذ
بحران قطعی برق در چین، به مغازهها و کسبوکارها صدمه زده است. دکتر مایکل مدیان از مؤسسه مطالعات انرژی آکسفورد در انگلیس گفته است که این شرایط، بر همهچیز، از کاغذ و غذا و منسوجات گرفته تا چیپهای آیفون تاثیر میگذارد. او گفته است که شرایط ممکن است تا کریسمس حتی بدتر هم شود و برخی کالاها کمیابتر شوند.
بحران برق در چین چنان جدی است که ۲۰ استان درگیر خاموشی و قطع برق شدهاند. بیش از نیمی از برق چین با استفاده از زغالسنگ تولید میشود؛ ماده اولیهای که قیمت جهانی آن بالا رفته است. این هزینه اضافی را براساس قانون سقف قیمت نمیتوان به مصرفکنندگان تحمیل کرد بنابراین، کارخانهها تولید خود را کاهش میدهند.
تولید زغالسنگ هم با قوانین ایمنی جدید در معادن، سختگیریهای جدید محیطزیستی و سیلهای اخیر، کاهش پیدا کرده است. این یعنی همزمان با افزایش تقاضا برای کالاها در چین، از کارخانهها خواسته شده است که مصرف انرژی خود را کاهش دهند و یا چند روز در هفته اصلا کار نکنند.
اقتصاد چین، با وجود عبور از کرونا، همچنان درگیر شرایط حاصله از این همهگیری است و رشد اقتصادی این کشور، به همینخاطر در ۳ ماهه اخیر، کاهش پیدا کرده است.
یک مقام رسمی در کاخ سفید گفته است که در کریسمس، مردم در آمریکا قادر نخواهند بود برخی اقلام معمول را بخرند. بازار اسباببازی بهشدت آشفته خواهد شد و بازار محصولاتی مانند دستمال توالت، آب بستهبندیشده، البسه جدید و غذای حیوانات خانگی هم آسیب خواهد دید.
بخشی از مشکل، به بنادر آمریکا مربوط میشود. از هر ۱۰ کشتی کانتینربر ورودی به آمریکا، ۴ کشتی از طریق ۲ بندر وارد میشوند؛ لسآنجلس و لانگبیچ در کالیفرنیا. طی یک روز در انتهای تابستان همین امسال، ۷۳ کشتی مجبور شدند برای ورود به بندر لسآنجلس صف بکشند. قبل از کرونا، به سختی ۲ کشتی در این بندر پشت سر هم قرار میگرفتند. هر دو بندر ۲۴ ساعته فعالیت میکنند تا فشار کاری را تسهیل کنند و ترخیص کالا سرعت بگیرد.
در برخی موارد دیگر، کمبود کالا در یک کشور بهخاطر شرایط کرونا در کشورهای دیگر است. برای نمونه، شرکت تولیدکننده البسه ورزشی نایکی، بسیاری از محصولات خود را در کشورهای آسیایی مثل ویتنام تولید میکند؛ جایی که کارخانهها بهخاطر کرونا تعطیل شدهاند.
تولید در بزرگترین تولیدکننده خودرو در هند، ماروتی سوزوکی، بهخاطر کاهش تولید جهانی چیپهای کامپیوتر بهشدت افت کرده است. این چیپها برای امکاناتی مانند کنترل مصرف سوخت و ترمز اضطراری در خودروهای این کارخانه حیاتی هستند.
کاهش تولید چیپ، متاثر از شرایط همهگیری کرونا در کشورهایی مانند ژاپن و کرهجنوبی است. تقاضای جهانی برای چیپ که در موبایلها و کامپیوترها هم مورد استفاده قرار میگیرد، قبل از همهگیری هم بهخاطر توسعه فناوری ۵G در حال افزایش بود. رونق دورکاری و کار از خانه هم باعث افزایش تقاضای جهانی شد چون مردم برای کار در خانه، به لپتاپ و یا وبکم (دوربینهای کامپیوتری) نیاز پیدا کردند.
اخلال در توزیع انرژی، کمبود واردات قطعات حیاتی به هند را بدتر هم کرده است. اقتصاد در هند بعد از موج مرگبار دوم کرونا، با سرعت بیشتری جلو رفت و همین نیاز به انرژی را بیشتر کرد. اما قیمت جهانی زغالسنگ بالا رفت و همین باعث کاهش واردات هند شد.
زهره چاترجی، رئیس سابق شرکت زغالسنگ هند گفته است: «وقتی که زغالسنگ کم باشد، تمام بخش تولید - سیمان، فولاد و ساخت و ساز- تحتتأثیر قرار میگیرد».
کارشناسان هشدار دادهاند که افزایش قیمت برق در هند، به خانوادهها هم آسیب وارد خواهد کرد.
سختترین خشکسالی در برزیل در یک سده اخیر باعث شده است که کشت قهوه به شدت آسیب ببیند. هزینههای بالای حملونقل دریایی و کمبود کانتینر، وضع را برای تولیدکنندگان بدتر هم کرده است. این افزایش هزینه، به کافهها در سراسر جهان منتقل خواهد شد چون برزیل بزرگترین تولیدکننده و صادرکننده قهوه در جهان است.
از آنجا که بیشتر برق مصرفی برزیل بهصورت هیدروالکتریک تولید میشود، کمبود آب همچنین میتواند به کاهش برق در این کشور منجر شود. دولت از مردم خواسته است برای جلوگیری از جیرهبندی برق، در مصرف آن صرفهجویی کنند.
نیجریه، با کمبود شدید گاز مایع خانگی که بیشتر برای پختوپز استفاده میشود، مواجه است. این کمبود در حالی بر زندگی مردم سایه انداخته که نیجریه، بزرگترین منابع گاز آفریقا را دارد. قیمت گاز مایع از بهار تا ابتدای تابستان حدود ۶۰ درصد بالا رفت و خرید آن، از توان بسیاری از خانوادههای این کشور خارج شد. در نتیجه، خانوادهها و کسبوکارها به استفاده از هیزم و زغال روی آوردند که کثیفتر و پردردسرتر است.
یکی از عوامل گرانی گاز مایع، افزایش قیمت جهانی است. نیجریه یکی از بزرگترین واردکنندگان این محصول است. کاهش ارزش پول ملی و وضع دوباره مالیات بر گاز مایع هم شرایط را بدتر کرده است.
کارشناسان هشدار دادهاند این وضعیت میتواند پیامدهای محیطزیستی و حتی جانی به همراه داشته باشد چون مردم به جایگزینهای ارزانتر اما خطرناکتر روی میآورند.
در لبنان، نگرانیهای زیادی درباره کاهش آب، دارو و سوخت وجود دارد. در ۱۸ ماه اخیر این کشور از بحرانی اقتصادی که سهچهارم جمعیت آن را به زیرخط فقر هل داده، رنج میبرد. این بحران، ارز لبنان را بیارزش کرده و باعث راهافتادن تظاهرات گسترده خیابانی علیه دولت و سیستم سیاسی لبنان شده است.
اقتصاد این کشور، از قبل از شروع همهگیری کرونا هم دچار مشکل بود اما کرونا آن را بدتر کرد.
کمبود سوخت باعث قطع مکرر برق میشود و خانوادهها و کسبوکارها برای داشتن برق، به ژنراتورهای دیزلی خصوصی بسیار گرانقیمت وابسته هستند.
در میانه تابستان، سازمان ملل هشدار داد که کمبود سوخت میتواند دسترسی میلیونها نفر به آب و دارو را هم به خطر بیندازد.
سازمان ملل متحد، از کشورهای دنیا خواسته برای بهبود امنیت غذایی در کشورهای فقیر دنیا همکاری کنند.
آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل در پیامش به مناسبت روز جهانی غذا، گفته است که تقریبا ۴۰ درصد از جمعیت جهان، یعنی حدود ۳ میلیارد نفر، نمیتوانند از پس هزینههای یک رژیم غذایی سالم و مقوی بربیایند. این واقعیت باعث میشود که سوءتغذیه و چاقی مفرط در سطح جهانی گسترش پیدا کند. کرونا هم باعث شده است که ۱۴۰ میلیون نفر دیگر نتوانند غذای مورد نیاز خود را تهیه کنند.
هشدار گوترش در شرایطی مطرح شده است که حدود یک میلیارد نفر در جهان، غذای کافی برای خوردن ندارند. سازمان ملل متحد هشدار داده که گرسنگی در سطح جهان در حال افزایش است و از جنگ و درگیری، آوارگی، تغییرات آب و هوایی و تأثیرات اقتصادی همهگیری کرونا بهعنوان دلایل آن نام برده است.
کد خبر 633133 برچسبها کرونا تجارت جهانیمنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: کرونا تجارت جهانی خانواده ها کسب وکارها سازمان ملل بزرگ ترین گاز مایع زغال سنگ همه گیری
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۴۴۷۰۵۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
گلایه تولیدکنندگان از کمبود نقدینگی و تأخیر بسیار بانک مرکزی در تخصیص ارز/ سیاستهایی که در حال متوقف کردن تولید است/ خودتحریمی، بدتر از تحریم خارجی است
به گزارش تابناک اقتصادی؛ با گذشت یک ماه و نیم از آغاز سال و تاکید رهبر انقلاب بر جهش تولید با مشارکت مردم، حال و روز بخش تولیدی کشور تحت تاثیر برخی سیاستها و برنامههای اقتصادی دولت، چندان خوب نیست و فعالان اقتصادی و بخش مولد معتقدند سیاست بانک مرکزی موجب شده نه تنها جهش تولید نداشته باشیم که کاهش تولید هم داشته باشیم. این در حالی است که به تازگی انجمنهای بزرگ تولیدی کشور در نامهای به رهبر معظم انقلاب، از سیاستهای بانک مرکزی در حوزه سرکوب نرخ ارز صادرات و انتشار گواهی سپرده ۳۰ درصدی انتقاد کردند و خواستار واقعیسازی نرخ ارز در سامانه نیما مبتنی بر نرخ شناور مدیریت شده نص صریح قانون شدند.
در این میان، نشست شورای راهبری بهبود محیط کسبوکار با موضوع بررسی راهکارهای تحقق شعار سال یعنی جهش تولید با مشارکت مردم برگزار شد؛ نشستی مهم که با حضور معاون هماهنگی و نظارت اقتصادی و زیربنایی معاون اول رئیسجمهور برگزار شد و در آن نمایندگان بخش تولیدی و اقتصادی کشور به بیان نظریات و گلایههای خود پرداختند.
برای نمونه، حمیدرضا فولادگر، رییس شورای راهبری بهبود محیط کسبوکار، اظهار داشت: جهش تولید استفاده حداکثری از توان کشور برای تولید با حرکت بر لبه فناوری است؛ اما در مورد مفهوم مشارکت مردم که امسال به جهش تولید اضافه شده است، باید مشخص شود این مشارکت چه ابعادی دارد و با چه روشهایی محقق خواهد شد. موضوع جهش تولید با دو مانع اصلی تأمین نقدینگی واحدهای تولیدی و همینطور ناترازی انرژی روبه روست.
رییس شورای راهبری بهبود محیط کسبوکار افزود: بر اساس اعلام بانک مرکزی برای حفظ میانگین رشد سالانه ۴ درصدی در اقتصاد، به هزار و ۳۰۰ همت تسهیلات جدید نسبت به سال قبل و حدود پنج هزار همت هم برای تمدید تسهیلات گذشته نیاز است؛ یعنی در مجموع نزدیک به ۶ هزار همت تسهیلات فقط برای حفظ رشد ۴ درصدی نیاز داریم. در نتیجه برای تحقق رشد ۸ درصدی در برنامه هفتم به منابع بیشتری نیاز است.
فولادگر افزود: بررسیها نشان میدهد، شرکتهای خصوصی واقعی، محصولات داخلی خودمان را بهعنوان مواد اولیه تولید به قیمت بالاتر از قیمت جهانی دریافت میکنند. در این شرایط رقابت چطور ممکن خواهد بود.
علیرضا کلاهی صمدی، رییس کمیسیون صنعت اتاق ایران نیز درباره تأمین نقدینگی واحدهای تولیدی، گفت: با توجه به کمبود منابع نقدی در سیستم بانکی راهی جز خرید اعتباری مواد اولیه تولید وجود ندارد. این امر میتواند در همه زنجیره تولید اجرایی شود؛ اما به این شرط که از طریق سامانه جامع تجارت از ورود دلالان و قاچاقیان به بورس کالا جلوگیری شود.
محمدرضا نجفی منش، رییس کمیسیون کسبوکار اتاق تهران هم گفت: کمبود نقدینگی از یکسو و تأخیر بسیار بانک مرکزی در تخصیص ارز از سوی دیگر، در حال متوقف کردن تولید است. وی با بیان اینکه صنعت خودرو با سیاست دولت در زمینه قیمتگذاری دستوری متحمل زیان ۲۰۰ همتی شده است، افزود: درخواست میکنیم قیمتگذاری دستوری متوقف شود. سیاست بانک مرکزی موجب شده نه تنها جهش تولید نداشته باشیم که کاهش تولید هم داشته باشیم.
بانکها پرداختی برای تسهیلات تولید ندارند/ خودتحریمی در کشور، بدتر از تحریم خارجی استعباس جبالبارزی، نایبرئیس کمیسیون صنعت اتاق ایران نیز معتقد بود: معمولاً سیاستهای اجرایی بر خلاف شعارهای سال دنبال میشوند. هر سال در خردادماه بسته رونق تولید ارائه میشد، اما در سال گذشته این بسته در مهرماه ارائه شد و بانکها هم اعلام کردند به دلیل سیاست کنترل تورم بانک مرکزی در جلسات کارگروه رونق تولید شرکت نمیکنیم، چون اساساً توان پرداخت تسهیلات نداریم. امسال هم وضع همین است. بانکها نقدینگی را جمع میکنند، اما از سوی دیگر اعلام میکنند از آنجا که تکالیف دیگری چون پرداخت تسهیلات ازدواج و ... بر آنها بار شده، توان پرداخت تسهیلات تولید را ندارند. وی با انتقاد از فرآیند شش ماهه تخصیص ارز، گفت: کدام تولیدکننده میتواند امروز ثبت سفارش کرده و شش ماه دیگر ارز مورد نیاز خود را دریافت کند. خودتحریمی در کشور بدتر از تحریم خارجی است. فرآیند تخصیص ارز حداکثر باید یکماهه باشد.
ابراهیم بهادرانی، عضو شورای راهبری نیز با بیان اینکه ما در اتاق ایران نگران وضعیت فعلی تولید هستیم و نه جهش تولید، افزود: بر اساس گزارش شامخ در حال حاضر واحدهای تولیدی با ۴۱ درصد ظرفیت خود، تولید میکنند. سال گذشته در بررسی دیگری ۳۹.۷ درصد مشکلات بنگاهها مشکل تأمین مالی بوده است. گزارش ۱۲ ماهه عملکرد سیستم بانکی نشان میدهد تورم ۴۰.۷ است و رشد تسهیلات ۲۴.۷ درصد بوده است. همچنین وامهای بخش دولتی ۸۰ درصد رشد داشتهاند. یعنی بخش عمده همین رشد ۲۴ درصدی شامل بخشهای دولتی شده است. ۹۰ درصد تأمین مالی واحدهای تولیدی نیز از طریق بانکها انجام میشود؛ لذا ما نگران هستیم که حتی همین وضع فعلی تولید نیز تداوم نیابد.
لیلا مرادی، مدیرکل دفتر محیط کسبوکار وزارت صمت نیز با اشاره به نیاز مالی چهار هزار و ۲۰۰ همتی واحدهای تولیدی در سال گذشته، گفت: حدود ۱۷۰۰ همت از این نیاز از منابع بانکی و ۸۰۰ همت نیز از بازار سرمایه تأمین شد، ولی ما اصابت این تسهیلات به هدف را ندیدیم و بخش عمده واحدهای ما گلهمند بودند. پیشنهاد وزارت صمت این است که بر اساس اولویتهای وزارتخانه این وامها پرداخت شود. در این صورت هدایت هدفمند نقدینگی بهتر انجام خواهد شد.
آرش نجفی، رییس کمیسیون انرژی اتاق ایران نیز با تأکید بر ضرورت تکنرخی شدن ارز و کاهش مداخلهگری بانک مرکزی در بازار ارز، در رابطه به معضل ناترازی انرژی، اظهار کرد: راهحل کاهش ناترازی تولید نیست و تولید فقط ناترازی را عقب میاندازد. راهحل ناترازی بهبود مصرف و افزایش بهرهوری است. وی افزود: از آنجا که سال گذشته مشکل تأمین گاز وجود داشت، ۱۲ میلیارد دلار سوخت مایع در نیروگاهها استفاده شد؛ در حالی که پروژه پیشنهادی بخش خصوصی برای تعویض بخاریها ۶ میلیارد دلار هزینه دارد.
پایه پولی بهعنوان موتور تولید تورم، افزایش یافت
فرزانه صمدیان، رییس گروه انرژی، صنعت و معدن مرکز پژوهشهای اتاق ایران، گفت: آنچه در یک سال اخیر موجب تشدید مشکل تأمین مالی بنگاهها شده، سیاست بانک مرکزی در راستای کنترل تورم و محدودیت ترازنامه بانکها، بوده است. این امر باعث شد تسهیلات به نفع بخش دولتی تخصیص داده شود. در اثر این سیاست، سال گذشته نقدینگی ۸ درصد کاهش یافت. اما بدهی بخش غیردولتی به بانکها با ۶ درصد کاهش و بدهی بخش دولتی به سیستم بانکی ۴۵ درصد افزایش مواجه شد. در همین حال پایه پولی بهعنوان موتور تولید تورم، ۱۱ درصد افزایش یافته است.
پس از این اظهارات نمایندگان بخش خصوصی و تولیدی کشور، معاون هماهنگی و نظارت اقتصادی و زیر بنایی معاون اول رییسجمهور گفت: بسته دولت برای اجرای شعار سال، بر مبنای دو محور اصلی تأمین مالی و بهبود فضای کسبوکار در دست تدوین است. حمید پاداش با بیان اینکه هنوز مفهوم مشارکت مردم کاملاً روشن نیست، افزود: در دولت روشهای متعارف مشارکت، همان روشهای مشخص شده در قانون بودجه تعیین شده است. درباره حوزهای که بخش خصوصی میتواند مشارکت کند نیز فعلاً جمعبندی ما خدمات فنی و مهندسی است. از اتاق ایران میخواهیم برای تعیین شاخصها و حوزههای مشارکت مردم کمک کند.
در خوشبینانهترین حالت تأمین مالی از طریق بازار سرمایه کمتر از ۷ درصد استپاداش با اشاره به اینکه اقداماتی در رابطه با بهبود تأمین مالی غیر بانکی در دست اجراست، گفت: در سال گذشته حدود ۸۰۰ همت تأمین مالی بنگاههای از طریق بازار سرمایه انجام شده است؛ اما کافی نیست و باید افزایش یابد. وی با بیان اینکه در خوشبینانهترین حالت تأمین مالی از طریق بازار سرمایه کمتر از ۷ درصد است، افزود: با دستور معاون اول رئیسجمهور، کارگروه تأمین مالی برای جهش تولید تشکیل شده است. اولویت روشهای تأمین مالی در این کارگروه به ترتیب بازار سرمایه، فایننس و از محل افزایش بخش حدید منابع در نظام بانکی است.
وی با تأکید بر اینکه باید نابرابری در دسترسی بنگاهها به منابع از بین برود، ادامه داد: در این راستا قرار است، بخش عمده تسهیلات به بخش خصوصی و بر اساس اولویتبندی وزارت صمت تخصیص داده شود. بسته تأمین مالی بخش خصوصی در سراسر کشور آماده شده و این مبنایی برای حل نابرابری تأمین مالی میان بخش خصوصی و دولتی است. وی اظهار کرد: با ایجاد کارگروه تأمین مالی با دو محور اصلی رفع نابرابری در دسترسی بخش خصوصی به منابع و تنوع ابزارهای تأمین مالی تلاش میکنیم مشکل تأمین مالی را حل کنیم.
معاون هماهنگی و نظارت و زیر بنایی معاون اول رئیسجمهور، با طرح پیشنهاد تشکیل کارگروه واکنش سریع با اتاق ایران، گفت: برای افزایش تعامل با اتاق ایران یک نماینده از سوی این معاونت به شورای راهبری معرفی خواهد شد.